Een van de dingen (naast het vele groen in en om de stad) waarvan we heel erg genoten tijdens onze stedentrip Helsinki, is de rijkdom aan design en architectuur in de Finse hoofdstad. Van Jugendstil tot modern en van kleding tot meubels, opvallende voorbeelden van design en architectuur kom je overal tegen. Hieronder heb ik enkele plekken op een rij gezet die je waarschijnlijk wel de moeite waard vindt als je hier ook in geïnteresseerd bent.
Tip: wil je je laten rondleiden door een local die alle bekende en onbekende pareltjes in Helsinki kent? Dat regel je heel makkelijk via With Locals. Je kunt zelf kiezen welke gids je graag wilt hebben en verder zijn deze privérondleidingen ook helemaal aan te passen aan jouw wensen. Wandelen, fietsen, proeven – het kan allemaal!
- Bekijk hier mijn top 10 mooiste plekken in Finland
- Hier vind je tips over wat je kunt doen in Finland en hier reisgidsen voor Finland
- Kijk hier voor adresjes om te overnachten in Finland
- Lees hier over de mogelijke routes naar Finland
- Hier verzamel ik mooie reizen naar Finland van verschillende reisorganisaties en hier actuele kortingen en gratis extra’s
Finse romantiek
Verspreid door Helsinki kom je veel gebouwen tegen in de stijl van de Finse romantiek. Deze stijl uit het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw kun je zoen als een Noordse vorm van Art Nouveau/Jugendstil. Deze stijl was een soort reactie op de industrialisatie en gebruikte natuurlijke en historische elementen zoals graniet en hout als bouwmaterialen, torentjes en erkers die soms doen denken aan middeleeuwse kastelen en ornamenten die verwijzen naar de natuur of de Finse mythologie.
Er is niet één deel van Helsinki aan te wijzen waar deze stijl de overhand heeft, maar je ziet genoeg voorbeelden in het winkelgebied in het centrum, in de wijk Katajanokka en aan de kust bij het Meripuisto-park.
Kaisa Talo: de universiteitsbibliotheek van Helsinki
Kaisa Talo is de universiteitsbibliotheek van Helsinki. Je vindt dit gebouw vlak achter de Domkerk op het Senaatsplein. Aan de buitenkant valt het gebouw niet eens zozeer direct op, zeker niet als je er vlak onderlangs loopt en eigenlijk alleen de bruine bakstenen ziet. Vanaf de overkant van de straat ga je al wat meer zien, vooral dit raam dat alvast een voorproefje biedt van wat je binnen gaat aantreffen.
Het Finse architectenbureau dat het gebouw heeft ontworpen, Anttinen Oiva Arkkitehdit (AOA), heeft er meerdere prijzen mee gewonnen.
De bibliotheek is dan ook schitterend en – belangrijker nog – blijkbaar heel fijn om in te werken. Er werd in ieder geval goed gebruikgemaakt van de vele werkplekken op de verschillende verdiepingen toen wij in Kaisa Talo waren.
Oodi bibliotheek
Datzelfde gold voor de Oodi-bibliotheek, tussen het Centraal Station van Helsinki en Töölonlahti. Wat een mooi gebouw is dit – van buiten en van binnen. De inwoners van Helsinki hebben het dan ook duidelijk in hun hart gesloten, want ook deze bibliotheek werd goed bezocht toen wij er waren.
Zoals onze My Helsinki Guide al had verteld tijdens onze rondwandeling, is Oodi veel meer dan alleen een bibliotheek. Het is een ontmoetingsplaats, er is een café, een bioscoop, je vindt er spelletjes en een speelplek voor de allerkleinsten.
Oodi was een project in het kader van de viering van 100 jaar Finse onafhankelijkheid. De officiële opening van de Oodi-bibliotheek was dan ook op de vooravond van de Finse Onafhankelijkheidsdag in 2017. Je zou deze bibliotheek dus kunnen zien als een geschenk van de Finse overheid en de stad Helsinki aan Finland en de Finnen.
Met het gebouw wilde ALA Architects een ode brengen aan de Finse cultuur, gelijkheid en vrijheid van meningsuiting. Zo werd Oodi een symbool voor de kernwaarden van de Finse samenleving, zoals onderwijs, cultuur, gelijke kansen en openheid.
Tijdens de ontwerpfase werd goed geluisterd naar de behoeften van de inwoners van Helsinki. Al in 2012 dienden honderden mensen hun ideeën voor een droombibliotheek in. Maar ook in de jaren daarna bleven burgers uit verschillende gemeenschappen betrokken bij het ontwerpproces, bijvoorbeeld als het ging om wat voor zitplaatsen er moesten komen en welke kranten en tijdschriften er te vinden moesten zijn. Voor de naam van de bibliotheek werd een wedstrijd uitgeschreven.
Oodi in drie verdiepingen
De drie verdiepingen hebben bewust elk een eigen sfeer:
- De begane grond bruist en is bedoeld voor horeca en evenementen. Het restaurant, de bioscoop en de multifunctionele zaal zijn hier gevestigd.
- De eerste verdieping biedt alle ruimte voor creativiteit in de vorm van ateliers met bijvoorbeeld 3D-printers en laserbranders en studio’s voor het afspelen en opnemen van muziek, en het maken en bewerken van beeldopnames. Daarnaast vind je hier werk- en studeerkamers.
- De tweede verdieping lijkt het meest op een traditionele bibliotheek. Hier kun je lekker lezen, leren en relaxen. De natuurlijke uitstraling van het hout en de organische vormen van het plafond wordt nog versterkt doordat hier negen bomen groeien. Je kunt hier ook echt van de buitenlucht genieten op het ruime balkon. Het café op deze verdieping wordt, net als het restaurant beneden, gerund door Fazer.
Finlandia-hal
Vanaf het balkon van de Oodi-bibliotheek heb je meteen een mooi uitzicht op een volgend interessant gebouw: de Finlandia-hal. Dit gebouw uit het begin van de jaren 60 is ontworpen door de wereldberoemde Finse ontwerper Alvar Aalto. Het maakte deel uit van een veelomvattend plan voor meerdere cultuurgebouwen aan de Töölönlahti-baai. Uiteindelijk werd alleen de Finlandia-hal helemaal volgens Aalto’s plannen gebouwd. Het is zelfs een van zijn belangrijkste werken. De Finlandia-hal is een congrescentrum en concerthal, hoewel sinds 2011 het nieuwe muziekcentrum van Helsinki een deel van die functie heeft overgenomen.
Finse Nationale Opera
Even verderop staat een gebouw dat wat mij betreft mooi aansluit bij de Finlandia-hal, maar dat niet van de hand van Aalto is: de Finse Nationale Opera. Het is ook veel recenter en doet mij persoonlijk erg denken aan het Arktikum in Rovaniemi.
Rotskerk (Temppeliaukio-kerk)
Ook niet zo heel ver van de Finlandia-hal, maar dan niet aan het water van Töölönlahti, vind je de Temppeliaukio-kerk. Deze kerk is wel op een heel bijzondere manier gebouwd: hij is uitgehouwen uit massief rotsgesteente. Bovenop is een met koper beklede koepel geplaatst.
Een strook ramen tussen het dak en het rotsgesteente laat buitenlicht binnen.
De kerk werd voltooid in 1969 en is niet alleen een belangrijke toeristische attractie, maar ook een populaire concertlocatie vanwege de uitstekende akoestiek.
Kamppi-stiltekapel
Nog meer behoefte aan bezinning? Dan kun je terecht in de Kamppi-stiltekapel. Deze staat op een van de drukste plekken in Helsinki en stamt uit 2012. Doordat hij vrij klein is en zo’n organische vorm heeft, voelt hij als een veilige cocon te midden van alle drukte.
Academische boekwinkel
Nog een ontwerp van Alvar Aalto (uit 1969), maar dan midden in het centrum van Helsinki, is de Academische boekhandel. Behalve boeken en kantoorartikelen vind je er ook Cafe Aalto (bovenste verdieping) en wat kleine zithoekjes om boeken rustig te kunnen bekijken. Er is een ondergrondse doorgang tussen deze boekwinkel en warenhuis Stockmann.
Svenska Teatern
Ook het gebouw van Svenska Teatern vind ik erg mooi. Dit is het Nationale Theater van Finland voor Zweedstalige toneelstukken. Alle toneelstukken die hier te zien zijn, worden opgevoerd in het Zweeds, maar soms wel met Finse of Engelse ondertiteling. Het gebouw is ontworpen door de Russische architect Nikolaj Benois (1813-1898) en in 1935-36 gemoderniseerd door Eero Saarinen en Jarl Eklund.
Design District Helsinki
Wil je design shoppen, dan moet je in Design District Helsinki zijn. Je vindt deze wijk tussen het centrum en Meripuisto. Er zijn heel veel kleine designwinkeltjes gevestigd. Een overzicht vind je hier.
Iittala Arabia Design Centre
Het ligt niet in het centrum, maar als liefhebber van design moet je eigenlijk ook echt een bezoek brengen aan het Iittala Arabia Design Centre.
Hier vind je niet alleen een grote winkel met serviesgoed van Iittala en Arabia, maar ook bijvoorbeeld het textiel van Finlayson, dat we kenden uit Tampere.
Van producten van Fiskars (zoals scharen, bijlen en pannen) zijn een soort kunstobjecten gemaakt.
En er is een outlet store van Pentik uit Posio.
Maar de meeste mensen zullen hier toch komen voor Iittala en Arabia. In de winkel op de begane grond krijg je ook een kijkje in het productieproces, zoals hieronder van de beroemde vaas van Aalto.
Het is een leuke combinatie van een winkel en een bezoekerscentrum.
Ook als je fan bent van de Moomins, zit je hier goed.
Als je bent uitgekeken op de begane grond, neem je de lift naar de 8e verdieping voor de Design Lab Gallery en Design Museum Arabia.
Hier vind je onder andere een tijdlijn met allerlei ontwerpen van Iittala en Arabia.
Echt leuk om misschien wel ontwerpen te herkennen die je zelf in huis hebt, of om te zien dat sommige ontwerpen echt al heel lang in productie zijn. Wat een kunst om zo tijdloos te ontwerpen dat dat kan!
Designmuseum
Als je meer te weten wilt komen over de bekende namen van het Finse design, kun je terecht in het Designmuseum van Helsinki.
Ook hier kom je het echtpaar Aalto weer tegen, maar ook bijvoorbeeld Marimekko.
Architectuurmuseum
En wil je meer te weten komen over architectuur in Finland, dan is het Architectuurmuseum in Helsinki leuk om te bezoeken. Dat zit vlak bij het Designmuseum, in het Design District, dus dat kun je makkelijk met elkaar combineren.
Wij vonden het zelf erg prettig om voor deze musea een Helsinki Card te hebben. Toegang tot deze musea was daarbij inbegrepen. Zo stapten we makkelijker even binnen, ook al hadden we niet zoveel tijd om het museum uitgebreid te bekijken en waren er tijdens ons bezoek ook diverse zalen buiten gebruik vanwege verbouwing en coronamaatregelen.
Deze pagina kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.
