Voordat ik afreisde naar Kemi (in Fins Lapland aan zee/Sea Lapland), kende ik die al plaatsnaam van twee dingen: het beroemde sneeuwkasteel en de rondvaarten met de ijsbreker Sampo. Dat wilde ik natuurlijk ook beleven! En het werd nog mooier toen ik hoorde dat je bij een rondvaart met deze ijsbreker ook de kans krijgt om te gaan ‘ijsdrijven’. Dit kan op meerdere plekken in Fins Lapland, maar meestal niet in zee. Bovendien had ik het überhaupt nog nooit gedaan. Ik was dus heel benieuwd toen ik in januari de loopplank van de Sampo op liep voor een boottocht over de bevroren Botnische Golf.
- Bekijk hier mijn top 10 mooiste plekken in Finland
- Hier vind je tips over wat je kunt doen in Finland en hier reisgidsen voor Finland
- Kijk hier voor adresjes om te overnachten in Finland
- Lees hier over de mogelijke routes naar Finland
- Hier verzamel ik mooie reizen naar Finland van verschillende reisorganisaties en hier actuele kortingen en gratis extra’s
Waarom de Botnische Golf bevriest
Eerst even over waarom een ijsbreker in dit deel van Finland eigenlijk zo hard nodig is. Want zeeën bevriezen toch niet zo snel, daarvoor zijn ze toch veel te zout? Dat klopt vaak wel. Maar Kemi ligt aan de Botnische Golf, en ook nog eens helemaal aan het uiteinde van deze binnenzee, heel ver van de open oceaan. Daarnaast komen er maar liefst zeven rivieren in uit. Hierdoor is het zoutgehalte van de Botnische Golf bij Kemi erg laag en dat zorgt ervoor dat hij daar elk jaar van december tot en met april bevroren is. Om het vervoer van vracht en passagiers over zee toch door te kunnen laten gaan, zijn in die periode dus ijsbrekers nodig.
Over de ijsbreker Sampo
De naam Sampo komt uit de Finse mythologie. Daar is de Sampo een magische machine die was gemaakt door de smid Ilmarinen. Wie deze machine in bezit had, kon rekenen op rijkdom en welvaart. Je zou Sampo dus kunnen zien als een variant van de Hoorn des Overvloeds. Toen de Sampo gestolen werd, maakte het land waar Ilmarinen woonde zware tijden door. Daarom organiseerde hij een expeditie om de Sampo weer thuis te brengen. Maar in de strijd om de magische machine werd die in stukken gehakt en zonk hij naar de zeebodem om nooit meer teruggevonden te worden…
Nu heeft de ijsbreker Sampo een legendarische status in Fins Lapland aan zee. Het is een van de oudste nog actieve ijsbrekers – zoveel zijn er niet meer uit de jaren 60. De Sampo breekt het ijs op de zee bij Kemi namelijk al sinds 1961. Sinds 1988 kunnen toeristen meevaren met het schip. Ik dus ook, en ik was al onder de indruk toen ik het schip aan de kade zag liggen. Het licht van de laagstaande zon op de bevroren zee maakte het er allemaal nog mooier op.
De Sampo is dan ook drie zo zwaar als een normaal schip. Ze heeft 4 motoren, een vermogen van 8800 pk en een topsnelheid van 60 knopen. De Sampo is de enige toeristische ijsbreker in de A1-superklasse. Het is een uniek historisch schip, dat nog helemaal handmatig wordt bestuurd. Hiervoor heeft het een speciaal hydraulisch roer in de vorm van een driehoek, zodat je armen minder hard hoeven werken bij het besturen van het schip.
Rondleiding aan boord
Dat roer kreeg ik ook te zien tijdens een rondleiding aan boord, die begon op de brug en die me ook naar de controlekamer bracht. Hoewel het schip volledig is gerenoveerd, is de meeste apparatuur uit de jaren 60 bewaard gebleven en dat is leuk om te zien.
Maar als ik eerlijk ben, was het aan dek nog mooier. Wat is het indrukwekkend om te zien, horen en voelen hoe dit gigantische schip zich door het zee-ijs klieft! En wat is het een vreemde ervaring om het gevoel te hebben dat je je op een enorme vlakte bevindt, terwijl je eigenlijk de zee onder je hebt.
Pauze op het water
Ergens midden op zee werd de Sampo stilgelegd. Nadat er met wat pylonen een lint was gespannen om te voorkomen dat we per ongeluk in het water zouden belanden, mochten we over de loopplank afdalen naar het zee-ijs. Dat eerste stapje voelt toch een beetje spannend, maar het ijs is hier echt dik genoeg om er veilig op te kunnen lopen.
Als we wilden, mochten we proberen of het ons lukte om de Sampo van zijn plek te trekken. We maakten natuurlijk weinig kans…
IJsdrijven in een speciaal pak
Nu het schip toch stil lag, was het tijd voor iets heel bijzonders. Ik kreeg een dik drijfpak aan, met aan de handen een soort kruising van een handschoen en een want (met duim en wijsvinger). Het was wel even hijsen om in het pak te komen, maar daar werd ik gelukkig bij geholpen. Ook kreeg ik hulp om mezelf voorzichtig in het ijswater te laten zakken. Want je bent dan wel overal beschermd, maar je gezicht moet natuurlijk niet in aanraking komen met het ijskoude water. Eerst moest ik op de rand van het ijs gaan zitten, met mijn benen in het water. Daarna liet iemand me er voorzichtig verder in zakken, totdat ik op mijn rug lag.
Eenmaal in het water bleef ik vanzelf op mijn rug drijven. Daar zorgt het pak voor – je hoeft er dus helemaal niks voor te doen. Daarnaast beschermen de pakken ongelofelijk goed tegen de kou. Na een tijdje begin je wel te voelen dat je iets afkoelt, maar ijskoud is het absoluut niet.
Ook bij het uit het water klimmen werd ik weer geholpen. Eerst moest ik op mijn rug langs de rand van het ijs komen drijven. Daarna mijn linkerhand en mijn rechtervoet op het ijs en hup, alsof ik in de stabiele zijligging werd gedraaid werd ik zo het ijswater uit gerold. Het uittrekken van het pak is vervolgens weer een uitdaging, want eenmaal boven water begint het natte pak te bevriezen, zodat het nog stugger wordt. Maar al gauw had ik mijn eigen vertrouwde warme laagjes weer aan die ik speciaal voor mijn reis naar Lapland had aangeschaft.
Na afloop van dit avontuur was er nog een heerlijk drankje met de naam Finnish Forest: een shot bessen-wodka in een glaasje van ijs. Heel apart om je glas als het leeg is gewoon overboord te mogen gooien…
Uiteindelijk stapte ik van boord, met een diploma voor deze Arctische expeditie op zak. Een mooi aandenken!
Arktis, het zusje van Sampo
Omdat het varen met de ijsbreker Sampo zo’n populaire attractie is, krijgt dit enorme schip vanaf het seizoen 2024-2025 hulp van de ijsbreker Arktis. Dit schip zou je kunnen zien als het kleine zusje van de Sampo. Deze kleinere ijsbreker heeft al heel wat tochtjes over bevroren zeeën gemaakt voordat ze gerenoveerd werd en naar Kemi kwam voor rondvaarten met toeristen. De Arktis is niet alleen kleiner, maar ook moderner. Er kunnen 180 passagiers op meevaren. Een rondvaart duurt drie uur en onderweg kun je op eigen houtje rondkijken op het schip, maar ook drijven tussen het zee-ijs. Een rondleiding, lunchen bij het Sneeuwkasteel en toegang tot SnowExperience365 en het Winter Park kun je tegen betaling bijboeken. Met de komst van de Arktis zal een rondvaart met de Sampo vanaf de winter van 2024-2025 langer gaan duren, inclusief een brunch-/lunchbuffet aan boord.
Wil je tijdens je vakantie in Fins Lapland ook gaan varen met een ijsbreker in Kemi? Boeken kan hier.
Meer weten over dit deel van Fins Lapland? Bekijk ook de video die ik maakte over Sea Lapland.
Hoera! Mijn reisgids met al onze tips voor Zuid-Finland is nu verkrijgbaar. Binnenkort komt ook mijn reisgids over Fins Lapland uit.
Wij werden uitgenodigd om Kemi te bezoeken voor Stralend Finland.
Deze pagina kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.
